Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
s orbitali
S orbitali küresel simetrik bir yapı gösterir . En fazla 2 elektron alır. Baş kuantum sayısı büyüdükçe s orbitalinin enerjisi artar.
p orbitalleri
İkinci veya daha üst temel enerjidüzeylerinde bulunur. Px, Py ve Pz olarak 3 orbitali vardir ve toplam 6 elektrona sahiptir.
d orbitali
Üçüncü ve daha üst temel enerji düzeylerinde bulunur. 5 orbitali ve toplam 10 elektronu vardır.
f orbitali
Dördüncü ve daha üst temel enerji düzeylerinde bulunur7 orbitali ve toplam 14 elektronu vardır.
Tarih: 2018-02-11 14:33:59 Kategori: Kimya
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Orbitaller Nedir
S orbitali küresel simetrik bir yapı gösterir . En fazla 2 elektron alır. Baş kuantum sayısı büyüdükçe s orbitalinin enerjisi artar.
p orbitalleri
İkinci veya daha üst temel enerjidüzeylerinde bulunur. Px, Py ve Pz olarak 3 orbitali vardir ve toplam 6 elektrona sahiptir.
d orbitali
Üçüncü ve daha üst temel enerji düzeylerinde bulunur. 5 orbitali ve toplam 10 elektronu vardır.
f orbitali
Dördüncü ve daha üst temel enerji düzeylerinde bulunur7 orbitali ve toplam 14 elektronu vardır.
Tarih: 2018-02-11 14:33:59 Kategori: Kimya
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Yorum Yapx
Orbitaller Resimleri
Orbitaller Sunumları
Orbitaller Videoları
Orbitaller Soru & Cevap
Orbitaller Ek Bilgileri
-
1 6 yıl önceÇekirdek etrafında elektronlar belirli enerji seviyelerinde bulunur. Elektronların çekirdek etrafında bulunma olasılığının en yüksek olduğu bölgeye orbital denir.
Öncelikle 2 tür Orbital kavramından bahsedebiliriz:
I. Atomik Orbital: Atomlarda bulunan ve elektronun uzayın belirli yerlerinde bulunabilme ihtimal yoğunluğunu karesi ile ifade edebileceğimiz matematiksel bir fonksiyondur. Psi ile simgelenir Örnek: s,p,d,f orbitalleri.
II. Molekül Orbitali: Bir molekül üzerinde tamamen dağılmış olduğu düşünülen atomik orbitallerle aynı matematiksel özelliklere sahip olan matematiksel fonksiyonlardır. Örnek: sigma, pi, delta orbitalleri.
Elektronları çekirdek etrafında bir bulut seklinde göstermek mümkündür. Bulutların yoğun olduğu yerlerde elektronların bulunma olasılığı fazladır ve bulutlar orbital olarak adlandırılır. Orbitaller s, p, d, f harfleriyle isimlendirilir. Buna ayni zamanda açısal momentum kuantum sayısı denir ve l harfi ile gösterilir.
Bas kuantum sayısı (n) orbitalin temel enerji düzeyini, n2 ise orbital sayısını verir. Her orbitalde en fazla 2 elektron bulunur.
n =1 ise sadece s orbitali
n = 2 ise s ve p orbitali
n = 3 ise s, p, d orbitali
n = 4 ve yukarısında ise s, p, d, ve f orbitali bulunmaktadır.
ORBİTAL ŞEMASI ŞU ŞEKİLDEDİR
1s
2s
3s ->2p
4s ->3p
5s-> 4p –>3d
6s –>5p –>4d
7s ->6p ->5d ->4f
8s –>7p ->6d ->5f
Elektronlar orbitallere doldurulurken yukarıdaki sıra takip edilir.
Atomda çeşitli tabakalar bulunduğu gibi,her tabakada da çeşitli alt enerji düzeyleri veya orbitaller bulunur. Enerji düzeyleri belli sayıda elektron içerir ve elektronların bu enerji düzeylerinde ne şekilde dizildiklerini ilgili kuantum sayıları belirli kurallar çerçevesinde tayin eder.Başlıca dört kuantum sayısı mevcuttur.
Baş kuantum sayısı (n) : Atomda bulunan ve belirli enerji değerlerine sahip olabilen çeşitli tabakaları göstermek için kullanılır.
Yan kuantum sayısı ( I ) : Atom etrafındaki her tabaka çeşitli alt enerji düzeylerini içerirler.Yan kuantum sayıs,herhangi bir tabakada bulunan bir elektronun,hangi enerji düzeyinde bulunduğunu gösterir.Sıfır ile (n-1) arasında değişen değerler albilir.
Magnetik kuantum sayısı(m): Ataomda her alt enerji düzeyi (veya orbital) bir veya daha fazla orbitalden oluşmuştur. Magnetik kuantum sayısı herhangi bir alt enerji düzeyindeki elektronun hangi orbitalde bulunduğunu açıklar.
Elektron Dağılımı : Elektronlar çekirdeğin çevresindeki yörüngelerde bulunurlar. Elketronların bulunma ihtimalinin fazla olduğu yerlere orbital denir. Orbitaller s,p,d,f... gibi harflerle gösterilirler. Her hangi bir enerji düzeyindeki orbital sayısı n2 dir.(n=enerji seviyesi olup 1,2,3,4... gibi tam sayılardır).
Herhangi bir enerji seviyesinin alabileceği elektron sayısı ise 2n2 ile hesaplanır.
Atom çekirdeği etrafında elektron yük yoğunluğunun ya da elektronun bulunma olasılığının yüksek olduğu bölge ve elektronların hareketini belirleyen matematiksel dalga denklemi.
Çekirdek etrafında elektronlar belirli enerji seviyelerinde bulunur. Elektronların çekirdek etrafında bulunma olasılığının en yüksek olduğu bölgeye orbital denir.
Öncelikle 2 tür orbital kavramından bahsedebiliriz:
I. Atomik Orbital:Atomlarda bulunan ve elektronun uzayın belirli yerlerinde bulunabilme ihtimal yoğunluğunu karesi ile ifade edebileceğimiz matematiksel bir fonksiyondur. Psi ile simgelenir Örnek: s,p,d,f orbitalleri.
II. Molekül Orbitali :Bir molekül üzerinde tamamen dağılmış olduğu düşünülen atomik orbitallerle aynı matematiksel özelliklere sahip olan matematiksel fonksiyonlardır. Psi ile simgelenir. Örnek: sigma,pi,delta orbitalleri.
Molekül Orbital teorisine göre moleküller meydana gelirken, atomlar gerekli bağ mesafesinde birbirlerine yaklaştıklarında molekül oluşmadan önce atomlarda bulunan atomik orbitaller karışarak moleküle ait orbitalleri oluştururlar. Artık molekül oluştuktan sonra atomik orbitallerden bahsedemeyiz.
Atomik orbitallerin karışması molekül orbital teorisinin temeli olup, uygun simetri ve enerjide ancak molekül orbitallerini oluşturabilirler. Molekül Orbital diyagramları ise Atomik orbitallerin Molekül orbitallerini oluşturmak üzere nasıl birleştikleri gösteren diyagramlardır.
Elektronlari çekirdek etrafinda bir bulut seklinde göstermek mümkündür. Bulutlarin yogun oldugu yerlerde elektronlarin bulunma olasiligi fazladir ve bulutlar orbital olarak adlandirilir. Orbitaller s, p, d, f harfleriyle isimlendirilir. Buna ayni zamanda açısal momentum kuantum sayısı denir ve l harfi ile gösterilir.
Bas kuantum sayisi (n) orbitalin temel enerji düzeyini, n2 ise orbital sayisini verir. Her orbitalde en fazla 2 elektron bulunur.
n =1 ise sadece s orbitali
n = 2 ise s ve p orbitali
n = 3 ise s, p, d orbitali
n = 4 ve yukarisinda ise s, p, d, ve f orbitali bulunmaktadir.
Orbitaller
S orbitali küresel simetrik bir yapi gösterir . En fazla 2 elektron alir. Bas kuantum sayısı büyüdükçe s orbitalinin enerjisi artar.
p orbitalleri
İkinci veya daha üst temel enerji düzeylerinde bulunur. Px, Py ve Pz olarak 3 orbitali vardir ve toplam 6 elektrona sahiptir.
d orbitali
Üçüncü ve daha üst temel enerji düzeylerinde bulunur. 5 d orbitali ve toplam 10 elektronu vardır.
f orbitali
Dördüncü ve daha üst temel enerji düzeylerinde bulunur.7 orbitali ve toplam 14 elektronu vardır.
Elektron Dağılımı
ORBİTAL ŞEMASI ŞU ŞEKİLDEDİR
1s
2s
3s ->2p
4s ->3p
5s-> 4p -->3d
6s -->5p -->4d
7s ->6p ->5d ->4f
8s -->7p ->6d ->5f
Elektronlar orbitallere doldurulurken yukarıdaki sıra takip edilir.
* Önce çekirdeğe en yakin olan en düşük enerjili olan 1s orbitalinden başlanır (Aufbau kurali)
* Bir orbitalde en fazla iki elektron olabilir. Bu elektronların spinleri (dönme yönleri) farklı olmalıdır (Pauli kurali)
* Hund kuralına göre eşit enerjili orbitallerin (px, py, pz) her biri bir elektron almadıkça ikinci elektronu almazlar.
11Na 1s2 2s22p63s1
27Co 1s2 2s22p63s23p64s23d7
46Pd 1s2 2s22p63s23p64s23d104p65s24d8
Bazı elementlerin elektron dizilişleri Aufbau kuralına uymadığı görülmektedir. Bu duruma örnek olarak 24Cr ve 42 Mo verilebilir.
24Cr 1s2 2s22p63s23p64s23d4 seklinde bir elektron dağılımı yapması beklenirken
1s2 2s22p63s23p64s13d5 seklinde bir dağılım gösterir.
Bunun sebebi n(s) ve (n-1)d orbitallerinin enerjileri birbirine çok yakindir. n(s) ve (n-1)d orbitali yari veya tam dolu olduğu zaman daha kararlı olacağından dağilim bu şekilde olur.
42 Mo 1s2 2s22p63s23p64s23d104p65s24d4 olması beklenen elektron dağılımı
1s2 2s22p63s23p64s23d104p65s14d5 şeklinde olur.
Elementlerden elektron koparırken (iyonlaşma) bas kuantum sayısı en büyük olan orbitalden elektron uzaklaştırılır.
Atomun elektron dizilisi yapıldıktan sonra bas kuantum sayısına göre tekrar sıraya dizilmesi yapacağımız işlemler sırasında bize kolaylık sağlayacaktır.
11Na 1s2 2s22p63s1 11Na1+ 1s2 2s22p6
Eğer bas kuntum sayıları eşit ise bu sefer en yüksek orbitalden elektron uzaklaştırılır.
31Ga 1s2 2s22p63s23p64s23d104p1
1s2 2s22p63s23p63d104s24p1
Bu elektron dizilisini yaptıktan sonra bas kuantum sayısına göre tekrar sıraya dizersek
en yüksek bas kuantum sayısında (4) iki orbital olduğu için (s, p) en yüksek enerjili orbital olan p orbitalinden elektron uzaklaştırılır.
31Ga1+ 1s2 2s22p63s23p6 3d104s2
Örnek
13Al ve 16S atomları arasında oluşan bileşiğin 1 molekülü için:
I. Al atomları toplam 6 elektron verir.
II. S atomları toplam 3 elektron verir.
III. Al2S3 iyonik bileşiği oluşur.
hangileri doğru olur?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve III
D) II ve III
E) I, II ve III
Çözüm
Al ve S atomlarının elektronlarının dizilişi
Al : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1
S : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p4
şeklindedir. Al atomunun son yörüngesinde 3 elektron, S atomunun son yörüngesinde 6 elektron vardır. Al metal, S ametaldir.
Al ve S atomu arasında oluşan bileşik (Al+3 ve S-2 iyonlarının yükleri çaprazlanırsa) Al2S3olarak bulunur. Oluşan bileşik iyonik bileşiktir.
Al2S3bileşiğinde 2 tane Al atomu vardır. 1 tane Al atomu 3 elektron verdiğinden 2 tane Al atomu 6 elektron verir. 3 tane S atomu 6 elektron alır.
Buna göre I ve III doğru, II yanlıştır. CevapC’ dir.
Sende Bilgi Ekle
Bu yazının geliştirilmesine yardımcı ol.